Cầu nguyện là hơi thở, là nguồn sống, là linh hồn của người tín hữu. Nếu không cầu nguyện người tín hữu sẽ chết và không còn là người tín hữu nữa. Thế nhưng, để cầu nguyện được và cầu nguyện đúng với ý của Thiên Chúa thì quả là điều không dễ. Các đồ đệ của Đức Giê su đã trải qua kinh nghiệm khó khăn của việc cầu nguyện, nên một hôm đã ngỏ lời xin Ngài dạy cho các ông biết cầu nguyện và Kinh lạy cha chính là lời cầu nguyện mà Đức Giê su đã truyền lại cho các môn đệ, trong đó có chúng ta. Nhưng với Đức Maria thì lời kinh Mân Côi lại trở nên gần gũi thiết thân với người tín hữu và mang lại tính hiệu năng đáng ghi nhận.
Lời kinh thông dụng
Chúng ta biết rằng để có thể nói chuyện với Thiên Chúa, tâm sự với Ngài như một người Cha nhân từ, một người bạn tri kỷ, chúng ta không có một mẫu số chung nhất định nào đó được áp dụng cho hết mọi người. Tùy cảm thức tâm linh, đức tin, não trạng văn hóa, tâm tình tôn giáo…mà người ta có thể định hình cho mình những cách lối cầu nguyện riêng biệt cho phù hợp với bản thân họ. Tuy nhiên, một trong những phương thế xem ra dễ áp dụng cho nhiều người nhất vẫn là phương thế cầu nguyện bằng lời kinh Mân Côi.HH Quả thật, hình thức cầu nguyện bằng kinh Mân Côi đã trở thành phổ quát trong Hội thánh từ khá lâu. Điều này chúng ta không mấy khó khăn để nhận ra. Đi đâu, từ nam ra bắc, thành phố tới miền thôn quê, miền xuôi lẫn miền ngược, từ đông sang tây, đâu đâu cũng thấy người tín hữu cầm chuỗi hạt trong tay và lần hạt đều đều. Có nhiều nơi, nếu không cho bà con lần hạt thì mọi người không biết phải làm gì nữa. Dường như việc lần hạt đã thấm vào trong tâm khảm máu huyết của nhiều người tín hữu khiến họ không thể sống mà không lần hạt. Vậy tại sao lời kinh Mân Côi lại phổ thông như vậy? Có nhiều lý do. Nhưng chúng ta có thể dừng lại nơi vài lý dó sau đây.
Thứ nhất, lời kinh Mân Côi xem ra khá đơn giản và thông dụng: Chỉ cần một kinh lạy cha, mười kinh Kính Mầng, một kinh sáng danh và một mầu nhiệm được suy gẫm trong khi miệng vẫn đọc những kinh trên. Việc học thuộc những kinh này và các sự mầu nhiệm quả là không khó đối với người tín hữu và có lẽ phù hợp với nhận thức của hầu hết mọi người. Những phương pháp cầu nguyện khác có thể phải đòi hỏi một khả năng nhận thức tương đối nào đó mới có thể làm được như sự hiểu biết về Kinh Thánh, kinh nghiệm tâm linh cá nhân…Nhưng với phương pháp cầu nguyện bằng kinh Mân Côi dường như mọi người đều có thể làm được; kể cả những người không biết chữ, ít học hay học cao. Người học thấp có cái hiểu về các biến cố cứu độ theo cách của họ. Người học cao có cách suy niệm về các biến cố cứu độ theo khả năng của người học cao. Người kinh có khả năng cảm thụ kinh Mân Côi theo người kinh, người dân tộc có khả năng cảm thụ kinh Mân Côi theo kiểu của người dân tộc. Có thể nói lời kinh Mân Côi như một thức ăn phù hợp với tâm thức, khả năng của mọi người.
Thứ đến, để việc cầu nguyện nào đó đạt được kết quả tốt thì việc chuẩn bị vô cùng quan trọng. Việc chuẩn bị càng tốt thì tính hiệu quả càng cao; nhất là đối với những phương pháp cầu nguyện yêu cầu khả năng làm việc của trí năng cao như cầu nguyện bằng Kinh thánh, cầu nguyện Taize…Nhưng với phương pháp cầu nguyện bằng lời kinh Mân Côi xem ra không cần phải chuẩn bị công phu như những phương pháp khác. Chỉ cần định thần tập trung một chút rồi bắt tay vào việc là chúng ta có thể cầu nguyện được ngay. Bất cứ lúc nào muốn chúng ta có thể tranh thủ cầu nguyện với kinh Mân Côi được ngay.
Cuối cùng, tính đơn giản, bình dị của lời kinh Mân Côi còn cho phép chúng ta thực hiện việc cầu nguyện này mọi nơi; dù ở trên máy bay, xe hơi, hay trên đường đi, ở trong nhà, hay trong nhà thờ…Bất cứ nơi nào ta cũng có thể cầu nguyện bằng lời kinh Mân Côi được mà không gặp trở ngại nào. Với nhiều phương pháp thì không gian, bầu khí cầu nguyện, các phương tiện khác hỗ trợ cho việc cầu nguyện vô cùng quang trọng. Song với lời kinh Mân Côi xem ra mọi việc được đơn giản hóa đến mức tối đa, khiến cho chúng ta được tự do cầu nguyện mà không bị ràng rịt với nhiều yếu tố khác. Chúng ta có khả năng cầu nguyện mọi nơi, mọi lúc với một mình, với người khác, với cộng đoàn. Tùy từng hoàn cảnh mà chúng ta thích ứng mau lẹ.
Hiệu năng của kinh Mân Côi
Cầu nguyện bằng lời kinh Mân Côi không chỉ phổ biến mà còn mang tính hiệu năng cao trong Hội thánh. Cứ nhìn việc các tín hữu chuyên chăm lần hạt Mân Côi, nhất là vào tháng Mân Côi, chúng ta đoán định được phần nào tính hiệu năng của lời kinh này. Kinh nghiệm của Hội thánh khi phổ biến, cầm giữ là làm sống lại lời kinh Mân Côi nơi con cái mình cho thấy Hội thánh đã có kinh nghiệm khá rõ về tính hiệu năng của Lời kinh này. Hơn ai hết, những nhà truyền giáo, những người chuyên trách các công việc mục vụ có trải nghiệm này rõ hơn nhiều người khác. Có lần, một vị linh mục chia sẻ rằng khi ông tới gặp một người bỏ đạo, xem ra khó thuyết phục họ trở về để lãnh nhận bí tích hòa giải; nhưng sau khi đọc xong ba kinh Kính mầng thôi thì người đó đã thay đổi dễ dàng và chấp nhận trở lại xưng tội.
Hơn nữa, việc Hội thánh khích lệ, mời gọi con cái mình chuyên chăm lần hạt Mân Côi và ưu tiên những thời khắc đặc biệt cho việc lần hạt như tháng mười hàng năm, cho thấy rõ Hội thánh, ngang qua các Mục tử đã trải nghiệm phần nào giá trị hiệu năng của lời kinh nhiệm lạ này trong các biến cố thăng trầm của lịch sử giáo hội. Biến cố lực lượng hùng hậu của Thổ nhĩ kỳ bị cầm chân tại vịnh Lê pan tô, cứu tây phương thoát khỏi sự khống chế của người Thổ vào ngày 7 tháng mười năm 1571, nói lên cho ta phần nào giá trị hiệu năng của lời kinh Mân Côi.
Nhưng điều Hội thánh muốn thật sự là làm sao những người con của mình có được trải nghiệm về tính hiệu năng của lời kinh này trong chính cuộc sống của mỗi tín hữu để họ say sưa lần hạt với nhau trong một niềm xác tín. Làm sao lời kinh Mân Côi trở thành sức sống, sức biến đổi đời sống của người tin trong đời sống thường nhật của họ? Chúng ta hãy vâng nghe lời của Hội thánh mời gọi, biết dùng cả tháng này cho việc dâng kính Mẹ bằng những tràng hạt Mân Côi cá nhân cũng như cộng đoàn trong ý thức và trách nhiệm của mình. Nhờ đó, chúng ta sẽ dần dần trải nghiệm được tính giá trị hiệu năng của lời kinh này mà đem áp dụng vào trong đời sống của chúng ta một cách liên lỉ, chân thành và có hiệu quả nhất.
Đức trinh nữ Mari a, Mẹ của chúng ta sẽ cầu bầu cho hết những ai chạy đến với Mẹ, kêu cầu khẩn xin với Mẹ; nhất là những ai vâng theo lệnh truyền, lời khuyên của Mẹ là chuyên chăm lần hạt Mân Côi và cải thiện đời sống, để góp phần cứu thế giới này khỏi án phạt của Thiên Chúa. Nguyện xin Chúa Giê su, nguồn phúc lạ của Mẹ, ban thêm sức mạnh và quyết tâm giúp chúng ta thực hiện tốt lời Mẹ và Hội thánh mời gọi cách đặc biệt trong tháng Mân Côi này. Amen.
Thái hà ngày 02.10.2016
Gioan Lưu Ngọc Quỳnh, CSsR