Chính khi suy tư về việc mỗi người chúng ta đứng trước ngưỡng cửa của những chọn lựa trong đời, tôi tình cờ lại đọc được ‘tuyên ngôn’ này của các nữ tu Dòng Mân Côi: “Với tinh thần đức ái trọn hảo, chị em Mân Côi cùng Mẹ Maria sống mầu nhiệm cứu độ và mang ơn cứu độ đến cho mọi người” (HL – 4.2). Quả vậy, đây chính là một tuyên ngôn mạnh mẽ cho những ai đang đứng trước những chọn lựa trong đời, đặc biệt đối với những người đã chọn sống trong Linh Đạo Maria. Tại sao vậy? Đơn giản vì chính trong tuyên ngôn này về sứ vụ của Dòng, chúng ta đã có mẫu gương tuyệt hảo là Mẹ Maria, có phương thế sống là ‘đức ái trọn hảo’ và có mục tiêu là ‘sống mầu nhiệm cứu độ và mang ơn cứu độ đến cho mọi người’. Thế thì, những điều này có liên quan gì đến việc chọn hướng sống của những người trẻ chúng ta chăng.
Hãy thử nhìn vào cuộc đời Đức Maria, Mẹ còn rất trẻ, có lẽ còn trẻ hơn rất nhiều người trong chúng ta, khi phải đối diện với việc chọn lựa hướng sống cho cuộc đời mình. Thật tuyệt vời! Mẹ đã chọn lắng nghe tiếng Chúa và vét cạn chính mình để cho Thiên Chúa lấp đầy. Theo thuật ngữ chuyên môn, hành động này được gọi là VACARE DEO – trở nên trống rỗng trong chính mình để Thiên Chúa lấp đầy. Đối với Mẹ, lẽ sống của đời Mẹ là kết hiệp với Thiên Chúa; phương thế sống của Mẹ là tiếp nhận thánh ý Thiên Chúa trong Ngôi Lời mà Mẹ đang cưu mang; mục tiêu sống của Mẹ là trao ban hoa trái của lòng Mẹ cho thế giới – ơn cứu độ trong Đức Giêsu Kitô, Con của Mẹ.
Chính vì thế, Dòng Cát Minh là Dòng sống Linh Đạo Maria, đã luôn xác định rằng không ai trong chúng ta đã từng lắng nghe và gìn giữ Lời của Thiên Chúa tốt hơn Đức Trinh Nữ Maria – đầy ơn sủng và có Thiên Chúa ở cùng. Bởi đó, thánh Gioan Thánh Giá, bậc thầy trong lãnh vực linh hướng, đã có lý khi không ngừng thúc giục mỗi chúng ta hãy bắt chước Đức Maria, hãy dành ra một không gian nội tâm cho Thiên Chúa, hãy làm cho mình trở nên trống rỗng, nhờ đó Thiên Chúa có thể sống và hoạt động trong và qua mỗi chúng ta. Theo Thánh Gioan Thánh Giá, hơn ai hết Đức Maria là kiểu mẫu cho hành động vét cạn chính mình để cho Thiên Chúa mặc khải chính mình Ngài cách sung mãn trong sự hiện diện và tình yêu của Ngài. Quả vậy, chính Đức Maria là người dạy cho chúng ta biết ý nghĩa của mối dây hiệp nhất thân tình với Thiên Chúa. Đức Maria cũng chính là kiểu mẫu hoàn hảo của những ai khao khát kết hiệp thân tình trong yêu thương với Thiên Chúa.
Cùng với Đức Maria, cuộc đời của mỗi chúng ta, những người sống trong Linh đạo Maria, không phải là cuộc đời cầu nguyện và tận hiến cho Đức Maria, nhưng phải là một cuộc đời tiếp nối của chính cuộc đời cầu nguyện của Đức Maria. Như Đức Maria, chúng ta cầu nguyện để có Chúa làm lẽ sống, có Lời Chúa là thang giá trị để diễn tả đức ái hoàn hảo, và có mối hiệp nhất thân tình với Chúa để mang ơn cứu độ đến cho thế giới chúng ta.
Thế thì, khi đứng trước những trọn lựa cho cuộc đời của mình, có phải Đức Maria đã thấy trước được những gì sẽ đến cho bản thân Mẹ không? Các bạn có thể đặt ra hàng loạt những câu hỏi tương tự như thế. Chúng ta phải đồng ý với nhau rằng, quá khứ là lịch sử của tình thương Thiên Chúa, tương lai là huyền nhiệm mà Thiên Chúa đang mời gọi chúng ta bước vào, và hiện tại (present) là quà tặng (present) của Thiên Chúa cho mỗi người chúng ta. Đối với Mẹ Maria cũng vậy, Mẹ hoàn toàn không thấy trước những gì đang chờ đợi Mẹ ở tương lai vì đó là huyền nhiệm. Với Mẹ, khi được dâng vào đền thờ để thờ phượng và chúc tụng Thiên Chúa, thì Mẹ đã trãi qua những thời khắc đọc lại lịch sử tình thương của Thiên Chúa trong nguyện cầu và để tin rằng Thiên Chúa luôn trung thành với lời hứa của Ngài. Với hành trang như vậy, Mẹ đã sẵn sàng sống giây phút hiện tại và đón nhận giây phút ấy như quà tặng của Thiên Chúa. Chính vì thế, khi đối diện với khoảnh khắc quyết định một hướng đi cho đời mình, Mẹ đã chọn vét cạn chính mình để được đong đầy bởi Thiên Chúa. Vét cạn chính mình, đối với Đức Maria, là một hành trình của một tình yêu tín thác. Trong tiến trình này, Mẹ đã tìm kiếm Thiên Chúa thay vì mãi miết tìm chính mình. Như thế Mẹ đã có được Thiên Chúa, có thể nói là trước khi sứ thần truyền tin cho Mẹ. Chẳng thế mà sứ thần Gabriel khi xuất hiện đã không ngần ngại chào Mẹ bằng một danh xưng khiến Mẹ ngỡ ngàng: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ơn sủng, Thiên Chúa ở cùng Bà” (Lc 1:28).
Cũng thế, khi đối diện với việc chọn lấy một hướng đi cho mình, chúng ta hãy bắt trước Mẹ Maria, hãy đọc lại quá khứ trong ánh sáng tình thương của Chúa. Nhờ đó, chúng ta có thể có đủ khả năng để vét cạn chính mình. Chính trong khi chúng ta thực hiện hành động này, Thiên Chúa sẽ ngay lập tức đong đầy chúng ta bằng ơn sủng cao quý nhất là chính sự hiện diện yêu thương của Ngài. Như vậy, cho dẫu tương lai phía trước chúng ta có là sa mạc khô cháy hay bình nguyên tương mát, có là nẻo đường phẳng phui thẳng tắp hay gập gềnh mờ ảo, chúng ta vẫn tin rằng, như Mẹ Maria, chúng ta đã được đong đầy bằng chính Thiên Chúa. Chúng ta cũng là người đầy ơn sủng vì có Chúa ở cùng.
Thi sĩ Hàn Mặc tử, trong bài thơ Ave Maria, đã không ngần Ngại gọi Đức Maria theo một cách gọi thật sự mới mẻ, khi ông nói: “Như song Lộc triều nguyên ơn phước cả“. Lộc ở đây là chữ lộc của hai ngôi sao: Lộc Tồn và Hóa Lộc. Lộc Tồn là sao chỉ về Thiên Lộc, phước lộc của Thiên Chúa. Hóa Lộc là sao chỉ về Nhân Lộc, phước lộc của trần gian. Triều là hướng về. Nguyên là nguyên thủy. Song lộc triều nguyên có nghĩa là từ nguyên thủy, Đức Mẹ đã được ban phát tràn đầy phúc lộc, bởi vì Đức Mẹ không chỉ nhận được phúc lộc của đất, của trần gian (Hóa Lộc), mà còn cả phúc lộc của Thiên Chúa (Lộc Tồn).
Như đã nói ở trên, cuộc đời mỗi chúng ta tiếp nối của chính cuộc đời của Đức Maria; Tiếp nối cuộc đời của Đức Maria tức là không ngừng vét cạn chính mình để có thể tiếp nhận những nguồn phúc lộc vô biên của Thiên Chúa như Mẹ. Vì thế, người Việt chúng ta vẫn thường nói: “Nhân giả kỳ thiên địa chi đức” – con người là nơi qui tụ phúc đức của trời đất. Hơn thế nữa, khi tiếp nối cuộc sống của Đức Maria, chúng ta, những người theo Linh Đạo Maria, đang tiếp nối chính sứ mạng của Ngài là: vét cạn chính mình; đón nhận và cưu mang Ngôi Lời của Thiên Chúa; và trao ban Lời Cứu Độ cho thế giới chúng ta. Chính khi mặc lấy sứ mạng của Đức Maria và sống tâm tình của Mẹ, chúng ta đang thực sự là một Maria mới, một Maria của song Lộc triều nguyên ơn phúc cả.
Vấn đề giờ đây chỉ còn là làm sao để chúng ta biết khởi đầu bằng việc học biết vét cạn chính mình, trở nên trống rỗng, để Thiên Chúa có thể đong đầy chúng ta bằng chính Ngài như đã đong đầy Đức Maria. Đây thực sự là một thách đố cho mỗi người chúng ta. Bởi lẽ cuộc đời cũng đang muốn đong đầy ắp chúng ta bằng những lời mời gọi đầy quyến rũ, bằng những cơ hội vàng, và bằng rất nhiều chọn lựa có thể mang lại cho chúng ta ít nhiều hạnh phúc. Vì thế, bạn thân mến, chúng ta cần phải bình tâm xác định xem đâu là hạnh phúc thật. Hẳn những lời mời gọi kia cũng hấp dẫn đấy, nhưng bạn và tôi, chúng ta cũng nên biết rằng, chọn lựa nào cũng có giá của nó; hạnh phúc nào cũng phải chiến đấu mới có được. Nhưng có những thứ hạnh phúc chỉ là tạm bợ. Hạnh phúc đích thực là hạnh phúc người ta tìm thấy khi biết cho đi. Điều này có thể tìm thấy ngay trong chính chọn lựa của Đức Maria và trong chính chọn lựa của Nhà Dòng: “Với tinh thần đức ái trọn hảo, ‘chúng ta ‘ cùng Mẹ Maria sống mầu nhiệm cứu độ và mang ơn cứu độ đến cho mọi người“.
Thi sĩ Trăng Thập Tự đã có lý khi gói gọn tâm tình của thánh Gioan Thánh Giá vào những câu thơ sau:
Lòng ơi lòng, sao ta dám tin em,
Khi em đã biết giả vờ thánh thiện.
Lòng ta ơi, thôi đi, đừng ngụy biện,
Mãi tìm mình, sao gặp được Trời Cao?
Vâng, chúng ta không thể chỉ mặc lấy tâm tình của Đức Maria bên ngoài mà thôi; chúng ta không chỉ “giả vờ thánh thiện”. Nhưng mỗi chúng ta phải ý thức rằng, điều kiện tiên quyết cho người muốn bước theo Linh Đạo Maria phải là vét cạn chính mình trong những chọn lựa sống của mình. Vì nếu chúng ta mãi tìm mình, mãi đong đầy chính mình bằng những hào nhoáng mà cuộc đời đang vẫy gọi, đơn giản là chúng ta sẽ chẳng bao giờ gặp được Trời Cao – chẳng bao giờ có đủ chỗ để được đong đầy bằng chính Thiên Chúa.
Vậy thì đâu là chọn lựa của người sống Linh Đạo Maria? Như Mẹ Maria, chúng ta chọn lắng nghe, đón nhận, ấp ủ, và trao ban. Để được như thế, chúng ta cần phải có một thái độ sống tích cực, luôn biết nhìn nhận mọi sự đến trong đời mình trong ánh sáng ân sủng Chúa. Bạn hãy bắt đầu đọc xem những gì tốt đẹp mình đã đón nhận từ ơn Chúa; những gì tốt đẹp người khác đã thực hiện cho mình; những gì tốt đẹp mình đã nhân danh Chúa mà làm cho người khác. Chính trong cách nhìn này, chúng ta sẽ dần dần nghiệm thấy cuộc đời là một chuỗi ơn sủng, mà trong đó chúng ta được thụ hưởng rất nhiều. Và để có được thái độ sống như thế, hẳn chúng ta cần lắng đọng trong tâm hồn. Xin được chọn tư thế của Mẹ Maria, đó là: ‘mỗi ngày tôi chọn ngồi thật yên, ngồi ngắm Giêsu và nghĩ lại mình. Và tôi hiểu vì sao tôi sống – vì biết rằng Giêsu cần lắm một trái tim’ (mượn lời bài hát Mỗi Ngày Tôi Chọn Một Niềm Vui – Ns. Trịnh Công Sơn và đã có sửa đổi vài chi tiết).
Mến chúc mỗi người trong chúng ta có được một chọn lựa tràn đầy như Mẹ Maria, biết luôn mở lòng và vét cạn chính mình để được đong đầy bằng chính Đức Giêsu – Con Dấu Ái của Mẹ Maria. Đấng là nguồn ơn cứu độ đích thực mà Linh Đạo Maria của chúng ta muốn trao ban cho thế giới.
Lm. Giuse Trần Thanh Trung, O.Carm.