Ngày 24 tháng 3, Quỹ Varkey đã trao giải “Giáo viên giỏi nhất thế giới” cho sư huynh Dòng Phanxicô người Kenya Peter Mokaya Tabichi. Giải này trị giá gần một triệu âu kim.
Phỏng vấn sư huynh Tabichi.
Bây giờ sư huynh được cho là “giáo viên giỏi nhất thế giới”. Sư huynh được các thầy Dòng Phanxicô đào tạo. Sư huynh đã học được gì từ họ?
Sau khi đậu bằng toán học và vật lý năm 2006, tôi vào Dòng Phanxicô. Tại đây tôi được đào tạo ba năm. Các sư huynh Dòng đã có tác động trên tôi rất nhiều. Họ giải thích, để thành công thì phải phát triển đầu óc sáng tạo, tinh thần làm việc đồng đội và nhất là phải đặt hành động và lời nói lên hàng đầu. Sau khi được đào tạo, tôi được gởi đến dạy ở Offaka, một trường Dòng Phanxicô ở Adraa, Uganda. Tại đây tôi học thêm kỹ năng. Ở trường này có rất ít các dụng cụ dạy học. Dạy học trong điều kiện thiếu thốn, không sách giáo khoa, không internet đòi hỏi tôi phải sáng tạo. Đứng trước các học sinh có khả năng tập trung hạn chế, mình phải phát huy khả năng sư phạm. Tôi cũng hiểu, để các học sinh này thành công, phải giúp các em có tinh thần đồng đội. Các phương pháp đặc biệt của các trường Dòng Phanxicô đã mang kết quả tốt đẹp cho việc học tập của các em. Vì thế tôi được chuyển đến một trường công hỗn hợp ở Keriko, miền Tây Kenya.
Năm 2016 khi sư huynh đến trường Keriko, sư huynh thấy các học sinh quá nghèo…
Đúng. Các em rất nghèo. Rất nhiều em bị mồ côi. Các em ăn không đủ no, đôi khi các em còn là nạn nhân của nạn khan hiếm nước, điều này giải thích vì sao các em khó tập trung học. Nhưng ngược lại, nó lại không làm cho các em mất niềm vui sống.
Hàng ngày, sư huynh sống với bốn sư huynh khác. Đời sống tu hành đã ảnh hưởng trên nghề dạy học của sư huynh như thế nào?
Trước hết, là sức mạnh của cầu nguyện cá nhân và cộng đoàn. Mỗi buổi sáng khi thức dậy, tôi xin Chúa nhắc tôi, không có Chúa, tôi không làm được gì. Rồi tôi đọc Thánh Kinh, tôi xây dựng bản thân với lời giảng dạy của Chúa Kitô. Đối với tôi, Chúa Kitô là gương mẫu tốt nhất của giáo viên. Thường thường tôi bắt chước cách dạy dỗ của Ngài để nói chuyện với học sinh. Kế đó là cầu nguyện với cộng đoàn, kinh sáng, kinh tối, giúp tôi lên tinh thần, giữ năng lực và lòng nhiệt thành.
Theo tôi, ưu tiên hàng đầu là an toàn thực phẩm và có nước uống cho toàn vùng!
Trong lần nhận giải ở Dubai, sư huynh cám ơn thân phụ của mình. Ông đã dạy điều gì cho sư huynh?
Với tôi, ông là tất cả vì mẹ tôi mất lúc tôi 11 tuổi. Cha tôi là giáo viên nghỉ hưu. Khi còn nhỏ tôi rất xúc động trước tính khiêm nhường, đơn sơ, lòng đam mê trong công việc, sức mạnh của kiên cường và lòng vị tha của cha tôi.
Báo chí nói sư huynh tận tâm tận tụy với học sinh và dành ra 80% lương cho trường. Các điểm này có phải là do lời khấn khó nghèo khi sư huynh khấn trọn không?
Đúng vậy, tôi khấn trọn vào tháng 12 vừa qua. Mỗi tháng tôi gởi tất cả tiền lương của tôi cho Ủy ban Dịch vụ Giáo viên Kenya. Sau đó họ chia đều cho các trường học khác nhau trong nước và họ cho tôi hàng tháng tiền chi phí cá nhân, ít hơn 20% số lương.
Sư huynh nhận gần một triệu âu kim. Các dự án tương lai cho các tháng, các năm sắp tới của sư huynh là những dự án nào?
Theo tôi, ưu tiên hàng đầu là an toàn thực phẩm và có nước uống cho toàn vùng! Sau đó cung cấp cho trường Keriko các thiết bị lâu dài như phòng thí nghiệm khoa học, phòng vi tính. Và tôi cũng thích dùng số tiền này để giúp các trường học khác ở Kenya. Tôi cũng có kế hoạch khuyến khích các em bé gái đi học. Phải cho thế giới biết có một tiềm năng lớn ở giới trẻ Phi châu.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch