Kính gửi: Quý Cha, Quý Tu sĩ – Chủng sinh và Anh Chị Em tín hữu,
Mùa Xuân Canh Tý đang về với chúng ta. Trong bầu khí hân hoan vui mừng và trong sự chuyển giao linh thiêng của đất trời, chúng ta đón Xuân Mới với tâm tình tạ ơn Chúa và cầu xin cho cuộc sống được an lành, mạnh khỏe và hạnh phúc.
Mùa Xuân tượng trưng cho sự canh tân. Khi Mùa Xuân đến, thiên nhiên vũ trụ như khoác lên mình một chiếc áo mới, cây cối đâm chồi nảy lộc, nắng ấm bừng lên làm lòng người ấm áp an bình. Chúng ta hãy đón Xuân Mới với ước vọng và cố gắng canh tân cuộc đời.
Trước hết, chúng ta hãy canh tân tâm hồn. Chúa Giêsu đã khởi đầu sứ vụ loan báo Tin Mừng bằng lời mời gọi:“Hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1,15). Sám hối là từ bỏ tội lỗi, đổi mới tâm hồn để nên hoàn thiện. Trước khi về cùng Chúa Cha, Chúa Giêsu hứa ban Thánh Thần là Đấng canh tân đời sống con người và vạn vật, để Ngài ở với Giáo Hội và dẫn dắt Giáo Hội. Cuộc đời của người tín hữu là một cuộc canh tân không ngừng. Canh tân tâm hồn khởi đi từ việc lắng nghe Lời Chúa, để Lời Chúa soi sáng và hướng dẫn chúng ta trong cuộc sống. Một khi chuyên tâm thực hiện Lời Chúa, chúng ta sẽ sống với lương tâm ngay thẳng, loại trừ gian dối và bất công. Khi tâm hồn được canh tân, người tín hữu không còn lối sống đức tin vụ hình thức, nhưng hướng tới cốt lõi của giáo huấn Tin Mừng, đó là mến Chúa yêu người.
Canh tân đời sống gia đình. Chúng ta vui mừng vì trong xã hội Việt Nam, đa số các gia đình đều sống hạnh phúc, chung thuỷ và hiếu thảo. Tuy vậy, phải nhận rằng ngày càng có nhiều những án mạng khủng khiếp mà thủ phạm và nạn nhân đều là những người thân trong gia đình. Có những trường hợp con cái sát hại cha mẹ, cháu sát hại ông bà và anh em cùng chung dòng máu sát hại nhau. Số lượng vụ án và mức độ dã tâm ngày càng gia tăng. Khi gia đình không còn là tổ ấm, thì chỉ còn là địa ngục. Khi tình yêu hôn nhân và lòng hiếu thảo không còn, thì chỉ còn là bạo lực và sát phạt lẫn nhau. Chúng ta hãy canh tân đời sống gia đình, bằng việc đón nhận giáo huấn của Thiên Chúa và của Giáo Hội: “Điều gì Thiên Chúa đã liên kết thì con người không được phân ly” (Mc 10,9). Công đồng Vatican II nêu rõ: “Gia đình, nhất là vợ chồng, cha mẹ phải sống chung thủy, tín nhiệm lẫn nhau và đồng tâm nhất trí trong mọi sinh hoạt mỗi ngày, giữa những vui mừng và hy sinh, làm chứng về sự chết và sự sống lại của Chúa Giêsu” (Hiến chế Mục vụ về Giáo Hội, số 52). Tình thương chan hoà giữa các thành viên trong gia đình, sự tôn trọng lẫn nhau và cùng nhau sốt sắng tham dự những sinh hoạt của cộng đoàn giáo xứ, là điều kiện căn bản để duy trì sự bền vững của gia đình.
Canh tân ý thức bảo vệ môi trường. Bảo vệ môi trường là mối quan tâm đặc biệt của Đức Thánh Cha Phanxicô. Trong sứ điệp Hoà bình nhân ngày đầu năm dương lịch năm nay, Đức Thánh Cha đã chọn chủ đề “Hòa bình như một cuộc hành trình của Hy Vọng: Đối Thoại, Hòa Giải và Hoán Cải về Sinh Thái”. Ai trong chúng ta cũng đều nhận thấy tầm quan trọng của môi trường, và những hậu quả tai hại của việc tàn phá môi sinh. Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của hiện tượng biến đổi khí hậu. Trong Sứ điệp Hòa bình, Đức Thánh Cha viết: “Sự chuyển đổi sinh thái mà chúng ta được mời gọi sẽ đưa chúng ta đến một cách nhìn mới về cuộc sống, khi chúng ta xem xét sự quảng đại của Đấng Tạo Hóa đã ban cho chúng ta trái đất và kêu gọi chúng ta chia sẻ nó trong niềm vui và sự điều độ” (Sứ điệp nhân ngày Thế giới cầu nguyện cho hoà bình 2020, số 4). Mỗi người chúng ta đều có thể tham gia vào việc bảo vệ môi trường, khởi đi từ những hành động nhỏ trong cuộc sống hằng ngày, để bảo vệ căn nhà chung mà Thiên Chúa ban tặng chúng ta. Không chỉ dừng lại ở môi trường sinh thái, mà chúng ta còn phải quan tâm đến môi trường đạo đức xã hội, lên án và loại trừ sự gian dối, xóa bỏ những tệ nạn như bạo lực, ma túy, cờ bạc, lối sống thác loạn. Tại Việt Nam, năm 2019 được đánh dấu bằng những vụ “đại án” nghiêm trọng. Một số quan chức cấp cao phải ra toà vì tham nhũng, hối lộ và thiếu trách nhiệm. Họ là những người có quyền chức trong guồng máy lãnh đạo, ở chức vụ cao như bộ trưởng, tướng tá quân đội và công an, chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, nhưng họ đã bị vật chất làm mờ con mắt và không thể cưỡng lại những cám dỗ của đồng tiền. Đứng trước toà án, họ đều hối hận, nhưng đó là sự hối hận muộn màng. Chắc chắn trong xã hội còn nhiều quan chức tham nhũng cần được đưa ra ánh sáng công lý, để đất nước của chúng ta được phát triển. Bởi vì một xã hội giàu mạnh không chỉ dựa trên những chỉ số tăng trưởng kinh tế, mà còn thể hiện ở sự bình đẳng, công bằng, tôn trọng quyền và phẩm giá con người. Trong bối cảnh này, người tín hữu được mời gọi cộng tác theo khả năng của mình để xây dựng một xã hội công bằng, văn minh và phát triển.
Kính thưa Quý Cha và Anh Chị Em, Tổng Giáo phận Hà Nội chúng ta đã chọn chủ đề “Nên Thánh” cho năm 2020. Canh tân chính là nỗ lực thăng tiến trong hành trình nên thánh. Cuộc canh tân nào cũng đòi hỏi phải hy sinh cố gắng. Chúng ta tin vào ơn phù trợ của Thiên Chúa, cùng với cố gắng của bản thân. Khi thiện chí cộng tác với ơn Chúa, chúng ta sẽ làm được những điều kỳ diệu. Khởi đi từ canh tân bản thân, chúng ta sẽ canh tân gia đình và góp phần vào việc canh tân môi trường và xã hội, làm cho cuộc sống này thấm đượm giáo huấn của Chúa và thấm đượm tình bác ái yêu thương.
Trong niềm vui đón Xuân Mới đang về, chúng con xin kính chúc Đức Hồng Y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Đức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt, Đức Cha Lôrenxô Chu Văn Minh, luôn dồi dào sức khoẻ và bình an trong ơn Chúa. Xin kính chúc Quý Cha và Anh Chị Em Mùa Xuân an bình, thánh thiện, nhờ phúc lành của Chúa Xuân. Xin Mẹ Maria là Mùa Xuân bất diệt và là Nữ Vương Hoà Bình cầu bầu cho tất cả chúng ta.
Hà Nội, ngày 10 tháng 1 năm 2020
Giuse Vũ Văn Thiên
Tổng Giám mục Hà Nội