Con người là một hữu thể có tính xã hội, được sinh ra để sống cho, sống với và sống cùng với những cá thể khác. Cá tính hay nhân cách của họ phần đông chịu ảnh hưởng một phần rất lớn đến từ các mối tương tác với người khác. Với con người, sống có nghĩa là gặp gỡ. Họ không thể sống mà không có những cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với người khác. Vậy làm thế nào để mỗi cá thể hoàn thành được những mối tương tác này và đem lại lợi ích thật sự cho người khác cũng như cho chính mình? Cuộc viếng thăm của Đức Maria dành cho bà Elizabeth mà chúng ta cử hành hôm nay sẽ vén mở cho chúng ta một vài chìa khóa quan trọng, giúp chúng ta có thể đạt được đích điểm của những cuộc gặp gỡ khác.
Tin mừng vừa thuật lại cho chúng ta cuộc viếng thăm của Đức Mẹ dành cho người chị họ của mình là bà Elizabeth. Một cuộc viếng thăm như bao cuộc viếng thăm khác. Cuộc viếng thăm của một người em dành cho một người chị họ khi nghe tin chị đang mang thai. Cuộc viếng thăm của hai người phụ nữ đang mang thai nơi mình. Xem ra cuộc viếng thăm này thật bình thường và cũng như bao cuộc viếng thăm khác mà chúng ta đã từng thực hiện trong cuộc đời mình. Nhưng kết quả của cuộc viếng thăm này lại không bình thường tí nào cả. Vì nó đem đến cho tất cả những ai có mặt trong cuộc viếng thăm này một niềm vui dạt dào khôn tả và niềm hạnh phúc nhiệm mầu sâu lắng tận tâm can.
Trước hết, người đón nhận được niềm vui vỡ lở là bà Elizabeth và người con bà đang cưu mang khi đón nhận lời chào của Đức Mẹ. Bà vui vì tiếng chào của Đức Mẹ đã làm hé lộ cho bà biết được bí mật của Thiên Chúa chưa được tỏ lộ cho ai ngoài Đức Mẹ “ Tai tôi vừa nghe tiếng em chào thì Hài nhi nhảy mừng trong bụng”. Đó là bí mật về Đấng Thiên Sai muôn dân mong đợi đang ẩn mình trong cung lòng Mẹ. Bà đã nhận ra thiên chức của người em mình là làm Mẹ Đấng Cứu Thế. Vì thế, lúc này đây không chỉ có Maria viếng thăm bà mà cả Đấng Cứu Thế cũng đang viếng thăm bà. Ngài không chỉ viếng thăm bà mà còn viếng thăm cả đứa con trong bụng bà là Gioan Tẩy giả, vị tiền hô của Đấng Cứu Thế. Vậy làm sao bà lại dửng dưng trước ân huệ lớn lao này? Cả bà lẫn người con trong bụng đều tràn ngập niềm vui vì được Đấng Cứu Thế đến thăm.
Thứ đến, cả Đức Maria cũng được tràn ngập niềm vui nữa. Đứng trước niềm vui dạt dào của người chị họ mang thai trong lúc tuổi già làm sao một thiếu nữ mẫn cảm như Mẹ lại không vui lây được? Nhưng vượt lên trên quy luật lây lan tình cảm của tâm lý tự nhiên nơi con người, bí mật của Đấng Messia lại được Thiên Chúa, qua miệng bà Elizabeth làm sáng hơn. Việc bà Elizabeth nhận ra bào thai trong bụng Mẹ là Thiên Chúa càng làm cho niềm vui của Mẹ được nhân lên gấp bội, vì Thiên Chúa không giữ riêng niềm vui cho một mình Mẹ mà muốn thông ban cho những người khác nữa. Việc Mẹ thay vì ngỡ ngàng, hoảng sợ khi bị bà Elizabeth phát giác ra bí mật trong lòng mình lại thế vào đó niềm vui được bung ra không còn giữ lại được qua bài Magnificat. Mẹ đã hát lên hay đúng hơn là Mẹ đã hét lên vì niềm hạnh phúc sung sướng mà lâu nay Mẹ đang ẵm giữ nơi lòng mình. Niềm vui phải làm phát sinh và nảy nở niềm vui khác. Giờ đã đến, Mẹ muốn thông truyền cho tất cả mọi người bí mật sâu nhiệm của Thiên Chúa nơi Mẹ. Niềm vui của Mẹ đã được chuyển hóa nên lời ngợi khen tán tụng bao kỳ công của Thiên Chúa đã làm cho nhân loại suốt dòng lịch sử. Mẹ thấy rõ hơn vai trò của Mẹ trong kế hoạch của Thiên Chúa. Vai trò đại diện cho cả một nhân loại mới sắp được sinh ra nhờ cái chết của Đức Giê su, con Mẹ trên thập tự giá.
Như vậy, cả Đức Mẹ, bà Elizabeth, Đức Giê su, Gioan tẩy giả đều lãnh nhận được một niềm vui dư đầy trong cuộc gặp gỡ này. Vậy đâu là chìa khóa làm cho cuộc gặp gỡ này được tràn ngập niềm vui như vậy? Tôi nghĩ có ba nguyên nhân sau.
Nguyên nhân thứ nhất phải kể tới là động lực của cuộc viếng thăm này. Tại sao Đức Mẹ lại thực hiện cuộc viếng thăm này trong lúc vừa về với Thánh Cả Giu se và lại mang thai Đấng Cứu Thế và cuộc viếng thăm này lại kéo dài cả sáu tháng? Liệu sự vắng mặt của Đức Mẹ trong thời gian này có gây thêm khó khăn cho Thánh Giu su hay không? Có nhiều suy đoán khác nhau. Nhưng dựa vào Tin mừng, chúng ta có thể nhận ra rằng việc Thánh Giu su thay vì bỏ Maria đã đón Mẹ về nhà cho thấy một sự vâng phục trong đức tin tuyệt vời của Thánh nhân. Thánh Giu se đã tin tưởng Thiên Chúa, tin tưởng người được Thiên Chúa chọn để thực hiện chương trình của Ngài. Vì vậy, thánh nhân luôn tôn trọng và tin tưởng Đức Maria trong những quyết định của Mẹ. Còn về phần Đức Mẹ, việc Mẹ viếng thăm này cho thấy Mẹ đã tin ở lời của sứ thần nói với Mẹ về việc mang thai của bà Elizabeth và Mẹ cũng nhận ra được sứ vụ của mình qua lời báo tin của sứ thần. Cuộc viếng thăm này khởi đi từ sự can thiệp của Thiên Chúa.
Nguyên nhân thứ hai vô cùng quan trọng đó là do những người tham dự vào cuộc gặp gỡ này đã nhận ra được hoạt động của Thiên Chúa ngay trong từng lời nói, cử chỉ của các đối tượng. Bà Elizabeth thì nhận ra Thánh Thần hoạt động ngay trong lời chào của Đức Maria. Riêng Đức Mẹ thì nhận ra hoạt động của Thánh Thần ngay trong niềm vui, lời nói của bà Elizabeth “ Cớ sao tôi lại được Mẹ Thiên Chúa viếng thăm!”. Bà Elizabeth còn nhận thấy hoạt động của Thiên Chúa được thể hiện qua sự nhảy mừng trong bụng của Gioan Tẩy giả. Có lẽ nhiều người trong chúng ta vẫn xác tín Thiên Chúa ở với mình, hiện diện với mình trong từng biến cố, trong từng cuộc gặp gỡ. Nhưng có lẽ ít người nhận ra được hoạt động của Thiên Chúa ngang qua từng lời nói, cử chỉ của những người mình gặp gỡ như Đức Mẹ và Bà Elizabeth, Gioan Tẩy giả.
Nguyên nhân thứ ba đó chính là sự ứng đáp lại những hoạt động của Thiên Chúa qua những đối tượng. Đức Maria, bà Elizabeth, Gioan không chỉ nhận ra hoạt động của Thiên Chúa ngay sau những cử chỉ của giao tiếp của các đối tượng tham gia vào cuộc gặp gỡ này, dù chỉ là bào thai đang trong dạ mẹ, để có những ứng đáp một cách kịp thời theo sự dẫn dắt của Chúa Thánh Thần, mà còn sẵn sàng ứng đáp theo sự hướng dẫn của Thánh Thần. Nếu trong các cuộc viếng thăm, gặp gỡ, chúng ta thực hiện dưới sự thúc bách của Thiên Chúa, nhận ra những can thiệp của Ngài qua những đối tượng mình gặp và sẵn sàng đáp trả lại những ứng đáp đó một cách mau lẹ thì chắc chắn những ai gặp gỡ chúng ta và cả chính chúng ta cũng được tràn đầy niềm hạnh phúc và niềm vui của chính Thiên Chúa.
Nguyện xin Thiên Chúa, qua biến cố này, mở mắt cho chúng con thấy được những chìa khóa tuyệt diệu trên, để mọi cuộc viếng thăm gặp gỡ của chúng con đều mang lại những hoa trái như lòng Thiên Chúa mong ước.
Lm Gioan Lưu Ngọc Quỳnh