Chúng tôi đi viếng Đức Mẹ lần nầy là vì cha Mathêu Đức, cha sở Hạnh Thông Tây, hạt Gia Định năm nay đã 58 tuổi, năm kia cha đau nặng, đau trong ruột, ăn uống không đặng, đau đã lâu năm lâu tháng, một ngày một yếu. Sau hết chẳng còn làm việc đặng, nằm luôn bốn tháng, bệnh một ngày một thêm. Khi thấy cha nằm thì coi như xác chết nằm đó mà chưa liệm. Chạy đủ thầy danh sư, chân đã dẫy sưng nhiều lần, sưng tới trên bụng. Thầy Tây, Nam đủ hết, bệnh cứ một ngày một thêm. Các cha cùng bổn đạo tới thăm ai nấy đều sa nước mắt, sợ nay mai ắt cha sẽ lìa thế. Những kẻ tới thăm thì nói chuyện nho nhỏ với nhau kẻo người mệt. Ấy chỉ dấu là bệnh nặng quá. Tờ trối cha đã làm rồi. Mọi sự hồn xác cha đã sắp đặt hầu lên đàng xa! Rất đỗi thảm thương! Lúc ấy có hai vợ chồng thầy Lê Phát An đến thăm, thấy vậy thì liền lên xe hơi rước một thầy Tây rất danh tiếng là Docteur Vielle thầy nầy đạo đức, tuần mạch kỹ càng. Thầy Đốc tờ thăm bệnh cha độ trót một giờ. Cha xin thầy nói thiệt bệnh cha làm sao. Thầy trả lời rằng: bệnh cha rất nặng, sức người thế gian không thể chữa đặng vì ruột gan cha đã hư bấy hết. Như mà bằng an, nghĩa là cha không bị cơn rét hành cha thì tự nhiên trong một tháng nữa cha phải chết. Còn như có điều chi uất trắc chút đỉnh, hoặc tại đồ ăn không tiêu, hoặc có rét chút ít thì bất kỳ nay mai gì cũng chết đặng vì yếu lắm rồi. Dầu vậy thầy vẫn làm toa kỹ lưỡng mà bổ thuốc cho cha uống thử, cùng chỉ đồ ăn nhẹ là trứng gà luộc sơ, nước xúp chút đỉnh. Cha làm như lời thầy dạy ba ngày mà một ngày một thêm mệt đuối.
Còn đồ ăn dù rất nhẹ là lòng đỏ trứng gà luộc sơ mà cũng không tiêu trứng gà ra trứng gà y nguy. Mỗi tuần ở Chợ Lớn tôi đều qua thăm cha, ở luôn cả ngày. Lúc đau nặng năng đến hơn. Tôi thấy trước mắt thật là thảm thương!
Bây giờ là lúc thiên hạ ngã lòng thì mới rõ phép Chúa. Nhớ lại Đức Mẹ La Vang đã chữa vợ thầy Thạnh tại Cầu Kho, cũng đau nặng mà Đức Mẹ cứu. Cô nầy khi mạnh đã đi tạ ơn Đức Mẹ, lần ấy có lấy cỏ tại La Vang đem về. Biết vậy, cha sai người đi xin chút cỏ ấy, rồi xin đưa viết chì và giấy. Cha nằm mà viết lời nguyện như sau:
“Kính lạy Đức Mẹ khoan nhân hay thương giúp kẻ ngặt nghèo và chẳng hề từ rày lời kẻ tin cậy, cầu khẩn cùng Đức Mẹ. Nay bệnh con đã cùng thế, ai nấy đều nói không còn trông đặng thuốc thế gian. Hôm nay là thứ bảy đầu tháng, là ngày riêng của Đức Mẹ. Xin Mẹ dùng quyền phép Mẹ và lòng nhân từ Mẹ mà cứu chữa con. Nầy có chút dấu tích Mẹ nơi cung thánh La Vang, con xin dùng chút nầy như thuốc Mẹ bởi trời giáng xuống. Xin Mẹ làm cho con đặng đã các bệnh hoạn trong mình. Mẹ cứu con thì con sẽ đến nơi cung thánh La Vang mà tạ ơn Đức Mẹ và dâng mình lại cho Đức Mẹ mà làm tôi Chúa, cho sáng danh con Đức Mẹ và sáng danh Đức Mẹ cho đến muôn đời. Amen.” 02. Avril 1921.
Cho uống nước có chút cỏ La Vang vào và đọc kinh ấy ba ngày. Còn thuốc trị bệnh thì cha vẫn rước lại thầy Annam hốt thuốc xưa nay cho cha. Thầy bốc thuốc và cho cha ăn cơm như người thường, thầy biểu cha cứ ăn, không sao. Sự lạ! Chút tròng đỏ trứng gà không tiêu mà bây giờ ăn cơm đặng liền. Đó, khỏi ba ngày uống nước cỏ La Vang, đọc kinh cha viết đó, còn thuốc thì vẫn thuốc thầy xưa nay, không phải danh sư mà bệnh một ngày một giảm. Cách ít bữa cha làm lễ đặng rồi kiệu ảnh trong họ mà tạ ơn Đức Mẹ. Trong buổi kiệu có ít cha đến, có vợ chồng thầy Lê Phát An, vợ chồng thầy Thạnh đến xem lễ cha làm tạ ơn Đức Mẹ tại Hạnh Thông Tây. Sau đó cha chờ lệnh Đức cha ban phép đi La Vang mà tạ ơn Đức Mẹ như lời cha đã khấn nguyện.
Khi cha Mathêu Đức đặng ơn Đức Mẹ mà lành bệnh thì mọi người đều lấy làm lạ. Có kẻ không muốn tin cha mạnh, tưởng đồn huyển vì có gặp hồi đau và biết là bệnh bất trị, mà nay nghe mạnh, làm lễ đặng, giảng dạy đặng như thường, cha nói khá hơn lúc chưa đau nữa thì lấy làm lạ quá, đi thăm thấy thất kinh. Chính mình tôi gặp hoài mà khi thấy người đi đứng chững chàng thì tưởng là người nào khác đã chết lâu năm mà sống lại, coi như việc chiêm bao vậy. Người ta tưởng khác mà Chúa làm khác, mà việc Chúa làm thì trí người đời không thấu đặng.
Năm ngoái, khi thấy khá rồi thì cha xin phép Đức cha đi viếng Đức Mẹ tại La Vang mà tạ ơn. Đức cha sợ ngài chưa mạnh thiệt mà lủi dọc đường e bất trắc gì chăng nên dạy đợi một năm. Năm nay dù chưa đúng kỳ Đức cha dạy đợi song nhân dịp tháng nghỉ nên cha xin Đức cha cho phép đi và xin một cha nhà trường coi họ thế. Đức cha cho phép song thêm rằng “Cho đi mà phải có một cha đi theo”. Cha chỉ tôi thì Đức cha thuận liền. Bởi thuở nay tôi không tính đi La Vang bao giờ nhứt là không có xe nên không tưởng đến. Lại việc trong họ lăng xăng, đương lo cất nhà thờ mà một đồng không có, bỏ nhà mà đi làm sao? Bởi đó trong bụng không vui mấy.
… Đang khi cha Mathêu Đức làm lễ (tại bàn thờ chính trong ngôi nhà thờ ngói cổ) thì xem rất động lòng vì thấy đó là Đức Mẹ cứu cho khỏi chết cách lạ. Một năm trước đây thì ai nấy ngã lòng, không hy vọng gì cha mạnh lại. Mọi việc thật đã hết sức rồi mà cha vẫn trong tình trạng gần chết, chắc chết. Nay, đi đàng xa mà chẳng có dấu chi mệt, một ngày một thấy khỏe thêm. Hồi đi, Đức cha và cha Bề trên dặn tôi đừng đi luôn cả ngày, phải nghỉ nhiều chặng kẻo cha mệt. Song hôm đi, thấy càng đi cha càng khỏe nên đi riết cả ngày. Sớm mai bốn giờ đã thức dậy rồi đi luôn đến chín mười giờ tối, lên đèo xuống ải luôn luôn mà không thấy cha mệt chút nào nên mới đi luôn cho mau tới Đức Mẹ…
Maria